Αφιέρωμα στο Καφενείο Ξαθέρι από το περιοδικό Ciao
17 Ιουλίου, 2024Η ηλεκτρονική ιστοσελίδα theknife.online έκανε ένα όμορφο αφιέρωμα για το Ξαθέρι μας με τίτλο «Showcasing Crete: We meet the people revitalising Cretan cuisine», «Παρουσιάζοντας την Κρήτη: Γνωρίζουμε τους ανθρώπους που αναζωογονούν την κρητική κουζίνα». Σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας και την στήριξη!
«Το αυθεντικό κρητικό χωριάτικο μαγείρεμα αποδεικνύεται με τον καλύτερο τρόπο από το εστιατόριο Xatheri στον Κρούστα, 30 λεπτά με το αυτοκίνητο μέσα στο βουνό πάνω από τις τέχνες του Μίνωα. Οι σπεσιαλιτέ του περιλαμβάνουν κατσικίσιο σπαγγέτι, γεμιστά κολοκυθάκια, σουβλάκια από χοιρινό σουβλάκι και γαμοπίλαφο γαμήλιο ρύζι με ξεροψημένο βούτυρο σκάκας.
«Αγαπάμε τα σαλιγκάρια στην Κρήτη και τα μαγειρεύουμε με πολλούς τρόπους», λέει ο ιδιοκτήτης Κωνσταντίνος Μαρκάκης, ο οποίος επιβλέπει προσωπικά το μενού. Το μαγείρεμα γίνεται από τους γονείς του Μαρία Βάρδα και Μανώλη Μαρκάκη.
«Ένα δημοφιλές πιάτο είναι οι χοχλιοί μπουμπουριστοί. Τα σαλιγκάρια τηγανίζονται στο τηγάνι μπρούμυτα με ελαιόλαδο, δεντρολίβανο και ξύδι. Τα βρασμένα άγρια χόρτα συχνά προσθέτουν την τελευταία πινελιά. Χρησιμοποιούμε επίσης πολύ δίκταμο ή δυόσμο της Κρήτης. Το αποκαλούμε «εροντέ». Το μπουρέκι είναι μια χανιώτικη σπεσιαλιτέ, που αποτελείται από στρώσεις πατάτας, κολοκυθιών (ή κολοκύθας τους χειμερινούς μήνες), μυζήθρας και δυόσμου.
«Τα παραδοσιακά μας ζυμαρικά είναι τα σκιουφιχτά μακαρούνια. Το αλεύρι και το νερό δένονται, ζυμώνονται και τυλίγονται σε μακρόστενα, λεπτά λουκάνικα. Στη συνέχεια κόβονται, τυλίγονται σε μπούκλες σε μέγεθος αντίχειρα, βράζονται σε αλατισμένο νερό και σερβίρονται με τζούτα στάκα (βούτυρο διαυγασμένο) και τριμμένο κεφαλοτύρι ή ανθότυρο. Ο ξινόχονδρος (ζυμωμένο σπασμένο σιτάρι με ξινόγαλα ή γιαούρτι, που γίνεται σούπα) είναι ένας από τους παλαιότερους τρόπους συντήρησης του γάλακτος και κάποτε αποτελούσε βασικό γεύμα του χωριού. Τα Mkserotigana είναι σπιράλ από λεπτή ζύμη, που τηγανίζονται απαλά πριν εμποτιστούν σε σιρόπι ζάχαρης και μελιού εμποτισμένο με κανέλα και σερβίρονται με ψιλοκομμένα καρύδια».
Το εστιατόριο διαθέτει μία από τις καλύτερες κάβες κρασιών στην ανατολική Κρήτη. Συνεχίζει ο Μαρκάκης: «Το κρασί από το σταφύλι Βιλάνα ταιριάζει εξαιρετικά με ψητά ψάρια- ελληνικές σαλάτες με κρητική γραβιέρα και κολοκυθοκεφτέδες- το Βιδιανό ταιριάζει με στιφάδο κουνελιού (στιφάδο με κρεμμύδια) και αρνί με αγκινάρες- το Θραψαθήρι με χταπόδι στη σχάρα, γεμιστά (γεμιστά λαχανικά) και σούπες από λευκά φασόλια- και το κατσικίσιο κρέας Αντικριστό μαγειρεμένο “απέναντι” από τη φωτιά συμπληρώνεται από την πικάντικη, υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ ποικιλία σταφυλιού Ρομέικο.
«Όσον αφορά τα υπόλοιπα ερυθρά κρασιά, το Κοτσιφάλι συνδυάζεται με μουσακά, αρνί και λουκάνικο, το τανικό Μανδηλάρι με καπνιστό χοιρινό και το πιο ελαφρύ Λιάτικο με γεμιστά σταφυλόφυλλα (ντολμάδες), καθώς και αρνί με κανέλα και ντομάτα. Το ρακί είναι το κλειδί της κρητικής φιλοξενίας και κουλτούρας και ταιριάζει με πολλά πράγματα. Το ούζο είναι καλό με τα οστρακοειδή και για να μαγειρέψετε οστρακοειδή».
Κρασί
Τα κρασιά της Κρήτης έχουν ηλικία άνω των 4.000 ετών. Η Κάτω Ζάκρο λέγεται ότι είναι ο αρχαιότερος αμπελώνας στην Ευρώπη. Ένα από τα πρώτα μεγάλα κέντρα εμπορίας θαλασσινών κρασιών ήταν ο Τυρός. Ένα δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο στο πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου είναι το αρχαίο πατητήρι του Βαθύπετρου.
Οι Φοίνικες, οι Μινωίτες και οι Ρωμαίοι ήταν όλοι λάτρεις και διανομείς του κρητικού κρασιού. Ένας αμφορέας που βρέθηκε στην Πομπηία είχε πάνω του την επιγραφή CRET EXC, που σημαίνει «Εξαιρετικό Κρητικό Κρασί». Η κρητική οινοποιία άνθισε υπό την κυριαρχία των Ενετών. Η Κρήτη (Candia) απέκτησε φήμη για τα εκλεκτά κρασιά της. Αυτό σταμάτησε υπό τους Οθωμανούς και η παραγωγή επιβαρύνθηκε περαιτέρω από τη φυλλοξήρα και μειώθηκε περαιτέρω με τον μαζικό τουρισμό.
Αλλά το κρητικό κρασί – η αυθεντική Τοσκάνη κατά κάποιους – κάνει τον Διόνυσο, τον γιο του Δία και φέρων το κρασί, περήφανο και πάλι. Προσφέρει μια σειρά από εξαιρετικές επιλογές κρασιών σε τιμές ευκαιρίας. Οι αμπελώνες κοντά στην πρωτεύουσα Ηράκλειο, αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη αμπελουργική περιοχή της Ελλάδας.
Η Κρήτη έχει μια ποικιλία από γηγενή σταφύλια, όπως το δαφνικό σταφύλι Δάφνη, το δαμασκηνό Κοτσιφάλ (παρόμοιο με το κρητικό Merlot που αντιπροσωπεύεται από τα ΠΟΠ Πεζά και Αρχάνες), το Μαντηλάρι, το Μοσχάτο Σπίνο (που χρησιμοποιείται για την παρασκευή του γλυκού Maza), το λεμονάτο Πλυτό, το λευκό βερίκοκο Βιλάνο και το Ρομέικο. Ο Θραψαθάτης, γνωστός ως το Viognier της Ελλάδας, μπορεί να είναι δύσκολο να προφερθεί, αλλά είναι εύκολο να τον απολαύσετε. Οι κυριότερες αμπελουργικές περιοχές της Κρήτης περιλαμβάνουν τις Δαφνές (γνωστές για τα ερυθρά Λιάτικο), τις Αρχάνες (ερυθρό Κοτσιφάλι και Μανδηλάρι) και τα Πεζά (λευκό Βιλάνο και ερυθρό Κοτσιφάλι και Μανδηλάρι). Στην ΠΟΠ Σητεία βρίσκεται η Μονή Τοπλού, γνωστή για τα εξαιρετικά κρασιά Θραψαθήρι-Βιλανί και Λιάτικο-Μανδηλάρι 2013.
Το οινοποιείο της οικογένειας Μυλαράκη, που ιδρύθηκε το 1932, παράγει το Minos Wines Red du Crete, ένα χαρμάνι από Κοτσιφάλι και Μανδηλάρι. Άλλοι αξιοσημείωτοι παραγωγοί είναι ο Διαμαντάκης στις Κάτω Ασίτες, ο Δουλουφκής και ο Σίλβα (που προσφέρει Μοσχάτο Σπίνας Ψυθιρός, που σημαίνει «ψίθυρος»).
Ο τομέας Πατεριανάκης ηγείται των προσπαθειών οινοτουρισμού. Το ροζέ τους, που παρασκευάζεται με Κοτσιφάλι και Syrah, χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Το οινοποιείο Μανουσάκη, με την ετικέτα Nostos, παρουσιάζει κρασιά με στυλ Rhone. Ο Κλάδος Βιδιανό παράγεται στο Ρέθυμνο, την παραθαλάσσια πόλη μεταξύ Ηρακλείου και Χανίων, από όπου προήλθε η ποικιλία. Ο κοντινός αμπελώνας Αρμί, που βρίσκεται στην κορυφή του όρους Ίδα (Ψηλορείτη), παράγει εξαιρετικό Θραψαθήρι. Ο Λυραράκης, ένας κορυφαίος παραγωγός, προσφέρει διάφορα κρασιά, μεταξύ των οποίων και τη Χρυσή Μαλβαζία της Κρήτης. Στις Κάτω Ασίτες, η Διαμαντόπετρα του Διαμαντάκη – ένα λευκό χαρμάνι από Βιδιανό και Ασύρτικο – ανακηρύχθηκε κρασί της χρονιάς το 2020 από το περιοδικό Decanter. Ο αμπελώνας Πλακούρα είναι γνωστός για το οριστικό Μαντηλάρι του, που θεωρείται το καλύτερο κόκκινο σταφύλι της Κρήτης με βυζαντινές νότες και δελεαστικό μπουκέτο λιβανιού.
Οι Κρητικοί σεφ συχνά επαινούν τα κρητικά κρασιά, πολλά από τα οποία έχουν καθεστώς Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)».
Πηγή: https://www.theknife.online/post/showcasing-crete-we-meet-the-people-revitalising-cretan-cuisine